Чақалоқ парвариши ва бола тарбияси борасида маслаҳатлар.
жума, 2015 Сентябр 04 Лола
Памперслар пайдо бўлиши билан ёш оналар ҳаёти анча енгиллашди десак хато қилмаймиз. Энди кунига 10 марта боланинг тагини алмаштириб, ювишнинг ҳожати қолмайди. Бундан ташқари, кечаси бола тагини хўллаб қўйса ҳам ота-онаси ва ўзининг ширин уйқусини бузмайди...
Батафсил...пайшанба, 2015 Сентябр 03 Лола
Кичкинтойингизни парвариш қилар экансиз, ҳар доим ўз-ўзингизга савол берасиз: мен ҳаммасини рисоладагидек бажаряпманми? Кичкинтой эса кундан-кун янги қилиқлар чиқариб, сизни бу ҳақда такрор-такрор ўйлашга, иккиланишга мажбур қилади. Шундай пайтларда, ўз вақтида берилган маслаҳат олтинга тенг бўлади!
Батафсил...якшанба, 2015 Август 23 Лола
Етти ёшли болаларда "ўтиш даври" юзага келиши табиий жараён. Аввалига болажонингиз вақтини фақат ўйинлар билан ўтказган бўлса, энди таълим олиш ҳам "жадвал"га киритилди. Боғчада у дунёни ўйинчоқлар орқали англарди, энди эса китоблар. Мактаб формаси, қатъий кун тартиби, эрта уйғониш, дарсликларни кўтариб юриш, ўқитувчининг айтганларига итоат этиш болада стресс уйғотиши мумкин. Хўш, буни қандай енгиш мумкин?
Батафсил...сешанба, 2015 Август 11 Лола
Ҳар бир ота-она фарзандларини турли ўйинчоқлар билан хушнуд этишни ҳоҳлайди. Лекин болажонлар учун ҳамма ўйинчоқлар хам мос келаверадими? Уларни хурсанд қиламиз деб нотўғри таъсир қиладиган ўйинчоқларни харид қилмасликни истасангиз ушбу тавсияларга эътиборингизни қаратинг.
Батафсил...сешанба, 2015 Июл 28 Лола
Мутахассисларнинг таъкидлашича, инсон мияси олти ёшгача тўлиқ шаклланиб улгуради, қолгани – такомиллашув. Демак, айни ана шу жараёнда боланинг нимани ва қандай ўйнаётгани, қизиқиш билдираётган жиҳатлари, сал кейинрок эса ўқишга бўлган лаёқатига катталар томонидан рағбат билдирилиши жуда муҳимдир.
Батафсил...якшанба, 2015 Июл 19 Лола
Янги йил байрами, хурсандчилик, меҳмонларни кузатиш ва кутиб олиш. Бу ташвишлар ёш болали оналарга бироз бўлса-да, салбий таъсир қилади. Чунки ташвишлар билан бўлиб, гўдагини вақтида эмизолмаслиги ҳам мумкин. Натижада шу давр мобайнида сут ишлаб чиқарилиши камаяди. Бундан ташқари, қиш ойларида организмда витаминлар камайиши натижасида ҳам онада сут ишлаб чиқарилиши бироз пасаяди. Бу касаллик тиббий тилда гипогалактия деб номланади.
Батафсил...чоршанба, 2015 Июл 08 Лола
Аксарият болалар икки ва тўрт ёш орасида ўз ҳолатини тушунтиришнинг ягона ифодаси сифатида уриш ёки тишлаш мулоқот усулини танлаган даврни бошдан кечиришади. Ҳали нутқи ривожланмагани ҳамда ўз истак ва сўровларини бошқача йўл билан айтишни билмагани учун муштлар ва ўткир тишлар ёрдамидан фойдаланишга мойил бўлишади.
Батафсил...шанба, 2015 Июл 04 Лола
Ҳар баҳор ойларида ёки ёз бошида болаларда қуйидаги белгилар кузатилади: доимий чарчоқлик, уйқучанлик, асабийчанлик, инжиқлик, сочлар тўкилиши, лабларда ёриқлар пайдо бўлиши, тирноқлар синиши ва уларнинг мўртлиги. Бу белгилар биргаликда авитаминоз касаллиги белгилари ҳисобланади.
Батафсил...чоршанба, 2015 Июл 01 Лола
Баъзи кексалардан "Боламни яхши кийинтирдим, егани олдида бўлди, ҳеч кимдан кам бўлмади. Шунга қарамай болам нега бунақа бўлиб қолди? Қаерда хато қилдим?" қабилидаги гапларни эшитиб қоламиз. Сабаб борасида фикр ва муносабатлар турлича. Нима эксанг шуни ўрасан деганларидек, фарзандга етарлича меҳр бермасдан ундан оқибат талаб қилиш ўринсиздир. Сиз-чи, мунис бекажон? Фарзандингизга охирги марта қачон яхши кўришингизни сўзларда ёки уни бағрингизга босиб ифода этдингиз?
Батафсил...якшанба, 2015 Июн 21 Лола
Боланинг тарбияси онанинг ҳомиладорлигиданоқ бошланади. Оиладаги шарт-шароитлар, меҳр-муҳаббат, атрофдагиларнинг муносабатлари боланинг тарбиясида жуда катта роль ўйнайди. Ички хислатларимизнинг шаклланиши, қобилиятимизни тўғри йўналтира олишимиз, ҳаётда ўрнимизни топа олишимиз, оиладаги муҳитга боғлиқ.
Батафсил...пайшанба, 2015 Июн 18 Лола
"Ҳаётим давомида бирор марта ҳамма гапга қулоқ соладиган ва ота-онасининг чизган чизиғидан чиқмайдиган болани учратмаганман…" - дейди бир танишим. Мен эса унинг гапига қўшилолмайман. Боланинг гапга кириши ёки қулоқсиз бўлиб ўсишига унинг ота-онасини айблайман. Агар ота-она боласига ўзини тутишга ва ҳисларини жиловлашга ўргатса ҳаммаси яхши бўлади. Бунинг учун эса қуйидаги тавсиялар сизга қўл келиши мумкин.
Батафсил...жума, 2015 Июн 12 Лола
Барча ота-оналар қатори сиз ҳам амал қилишингиз учун кашф этилган, аниқ ишлаб чиқилган муайян қоидалар йўқ аслида, чунки ҳар бир бола ўзига хос бўлиб, алоҳида муомала, муносабатга эҳтиёж сезади. Аммо ота-оналар қўллаши мумкин бўлмаган бир неча хатти-ҳаракатлар борки, жаҳл отига қамчи уришга шай, тажрибасиз, ёш оила катталари ўзлари англамаган ҳолда тақиқларга йўл қўйишади.
Батафсил...сешанба, 2015 Май 05 Лола
Кўпчилик оналар “Бир ёшгача болага хеч қандай совун ёки шампун ишлатиш шарт эмас” деган фикрни таъкидлайдилар. Аммо бу фикр кўп ҳолларда ўзини оқламайди. Ҳоҳлаймизми-йўқми, турмушда албатта унга эҳтиёж сезамиз. Совундан ҳам кўра шампундан фойдаланиш қулайроқдек туюлади...
Батафсил...шанба, 2015 Май 02 Лола
Чиллали чақалоғингиз тинмай йиғлаяптими? Бу бекорга эмас. Одатда чақалоқлар беҳудага йиғлайвермайди. Бунга беэътибор бўлмай, сабабини ўрганиш зарур!
Болани ечинтириб, қуйидагиларга аҳамият беринг.
Батафсил...шанба, 2015 Апрел 25 Лола
Алла қайси элда, қайси тилда айтилмасин, эшитган одам юрагида ҳасрат ва ҳаяжон жўш уради. Алла айтмаган она бормикан бу дунёда?! Алла бўлажак йигитга қувват, қизга эса ҳаё ва иффат бахш этади! Алла айтган оналар миллат хотирасини асрайдилар!
Батафсил...пайшанба, 2015 Апрел 23 Лола
Сўриш рефлекси чақалоқ ҳаётининг илк босқичи, бола ҳали она қорнида бўлган пайтидаёқ пайдо бўлади. Бола олти ойлик бўлганидан кейин сўриш инстинкти аста-секин сўна бошлайди. Бироқ кўпчилик чақалоқлар она кўкрагини эмиб бўлганидан кейин барибир сўришга эҳтиёж сезишади. Сўриш орқали бола қаноатланиш ва ҳотиржамлик хиссини туяди...
Батафсил...сешанба, 2015 Апрел 14 Лола
Гўдаклар икки ойлик бўлганларида рангларни ажрата бошлайдилар. Уларнинг энг биринчи бўлиб бошқа ранглардан фарқлай оладиган ранглари қизил ранг ҳисобланади. 6 ойлик чақалоқлар сариқ ва яшилни, кейинроқ эса мовий рангни фарқлай бошлайдилар. Беш ёшга тўлганларида эса ҳамма рангларни ажратиб, номларини бемалол айта оладиган бўладилар.
Батафсил...душанба, 2015 Март 30 Лола
Кўкрак сути билан боқиш – бу она ўз боласига бериши мумкин бўлган энг яхши нарсадир. Унинг бор муҳаббати ва ғамхўрлиги ҳар куни фарзандига кўкрак тутганида сути билан бирга қуйилиб келади. XXI асрда технологиялар ва саноат ривожланиши юқори даражада бўлишига қарамасдан, ҳозиргача она сутининг ўрнини босадиган хеч нарса ўйлаб топилмаган. Ушбу озуқа маҳсулоти универсал ва ноёб бўлиб, гўдакнинг нафақат озиқ моддаларга бўлган эҳтиёжини қондиради, балки боланинг овқат ҳазм қилиш тизими имкониятларига ва унинг организмидаги метаболизмнинг ўзига хос ҳусусиятларига ҳам идеал тарзда мос келади.
Батафсил...шанба, 2015 Март 28 Лола
Ҳомиладорлик пайтидаги токсикоз, шишлар ва бола саломатлиги ҳақидаги қўрқувлар энди ортда қолди. Ҳомиладор аёл вужудида 9 ой яшаб, эндигина дунёга келган фарзандини ниҳоят ўз бағрига босади. Туғруқхонадан эсон-омон чиқиб олган ёш оналар қувончдан еттинчи осмонда учиб, ўз уйлари томон шошилишади ва уй остонасига қадам босганча енгиллик ҳамда қувонч билан бирга қандайдир хавотирни ҳис қилишади...
Батафсил...сешанба, 2015 Март 10 Лола
Оилада иккинчи фарзанд дунёга келганида кўп ҳолатларда тўнғич фарзанднинг рашки келади (айниқса, болалар бир жинсли бўлсалар, бу туйғу янада кучлироқ сезилади). Бу оддий ҳол: авваллари биринчи фарзанд оила марказида бўлган уни ҳамма яхши кўриб, эркалашган ва у бундай ҳолатга кўникиб қолган. Бирданига қандайдир “қаллоб” пайдо бўлдию тўнғични унутиб, ҳамма унинг атрофида парвона: “сен энди катта бўлиб қолдинг, барча ишларни ўзинг бажара оласан, у эса ҳали кичкина, хеч нарсани билмайди”.
Батафсил...шанба, 2015 Март 07 Лола
Бола ва ўсмирнинг жисмоний ҳамда руҳий-асабий жиҳатдан нормал ривожланиши учун овқатланишини тўғри ташкил этиш катта аҳамиятга эга. Овқат етишмовчилиги боланинг ўсиб, ривожланишини кечиктиради, организм қаршилигини сусайтириб қўяди. Меъёридан ортиқча овқат эса алмашинув процессларини издан чиқариб, иштаҳани пасайтиради, овқат ҳазмини бузади. Тўғри овқатлантириб бориш учун бола ва ўсмир организмининг ёшига қараб осқиллар, ёғлар, углеводлар (1-жадвалга қаранг) ва витаминларга (2-жадвалга қаранг) бўлган физиологик эҳтиёжларини, шунингдек асосий озиқ моддалари ўртасидаги нисбатнинг тўғри бўлишини ҳисобга олиш керак.
Батафсил...душанба, 2015 Март 02 Лола
Кўкрак билан эмизиш она ва бола ўртасидаги руҳий мулоқотда муҳим ўрин эгаллайди. Соғлом бола туғилганидан сўнг дарҳол онасининг бағрига қўйилиши керак. Бола кўкракдан эмишга тайёр бўлганида ва буни истаганида болага биринчи кўкрак сутини бериш лозим. Болаларнинг кўпчилиги буни туғруқ залининг ўзидаёқ қила бошлайди.
Батафсил...чоршанба, 2015 Феврал 25 Лола
Кун мобайнида гўдак кайфияти тамоман уйқуга боғлиқ. Кундалик уйқу олди тартиби гўдакда хавфсизлик туйғусини келтириб, уйқу пайти яқинлашганини билдиради. Тиниқ ва соғлом уйқу гўдакнинг жисмоний ва руҳий ривожланишининг асосларидан биридир. Уйқу гўдакка соғлом ўсишда, ота-онага эса тинч дамни таъминлайди.
Батафсил...жума, 2015 Феврал 20 Лола
Профилактика учун қилинадиган массаж гўдакнинг жисмоний ва руҳий ривожланишини баркамоллаштиради. Профилактика массажи махсус малака талаб қилмайди. Асосийси нозик массаж қилиш ва гўдак реакциясига диққат билан эътибор қилиш.
Массаж кундалик парваришнинг энг асосий ўринларидан бирини эгаллайди, чунки массаж билан фақатгина терини тинчлантирмай, балки таянч ҳаракат органларини, асаб, юрак ва қон айланиш системасига ижобий таъсир этади.
Батафсил...якшанба, 2015 Феврал 15 Лола
Эрта тонгда уйғонишингиз билан биланоқ, юзингизни ювасиз, сочингизни тарайсиз. Шу амалларга миттичангизни ҳам ўргатиш лозим. Кунда эрталабки ювинтириш маросимида ва чўмилтиришдан кейин гўдак креми ёки молочкоси ёрдамида терини ва танадаги ҳар бир бўғимни тозалаш зарур.
Батафсил...сешанба, 2015 Феврал 10 Лола
Аксарият ҳолларда гўдаклар ҳаётининг биринчи йилида, бош қисмида, сочлар тагида сариғимтир, оқимтир, қазғоқлар пайдо бўлиши кузатилади. Бу сут қатлами деб аталади. “Сут қатлами” пайдо бўлганда гўдакнинг ота-онаси педиатр билан маслаҳатлашиши керак. Агарда педиатр бу ҳолатни бошқа бир касаллик (масалан аллергия) билан боғламаса, сиз улардан осонгина қутулишингиз мумкин.
Батафсил...пайшанба, 2015 Феврал 05 Лола
Чўмилтириш бу – фақатгина зарур гигиена ва чиниқтириш бўлибгина қолмай, она ва бола ўртасида нозик мулоқот ҳамдир. Энг яхшиси ҳар доим гўдакни бир вақтда, кечки эмизиш олдидан чўмилтирган маъқул. Сув ҳарорати 37C ларни ташкил қилиши лозим. Ҳаммом ҳавосининг ҳарорати эса 24-25С ташкил қилиши керак.
Батафсил...шанба, 2015 Январ 31 Лола
Қиз гўдакка инфекциялар билан зарарлантирмаслик мақсадида, олдидан орқага қараб ювишга қатъиян риоя қилишни ёдда тутинг. Таглик остидаги тери қизаришга ва яллиғланишга мойил, шу сабабдан уни алоҳида аҳамият ва эҳтиёткорлик билан парвариш қилиш керак. Терини эҳтиёткорлик билан тозалайдиган фақат юмшоқ воситаларни танланг...
Батафсил...жума, 2015 Январ 30 Лола
Ташқи кўринишидан гўдак ўз ота-онасига ўхшайди. Биринчи назарда унинг кўзлари, бурунчаси, қўл оёқлари, танаси худди ота-онасиникидек. Фақат кичрайтирилгандек, лекин бу ундай эмас…
Батафсил...шанба, 2015 Январ 24 Лола
Гўдакнинг териси жуда нозик ва сезувчан. Туғилиш вақтида у тўлиқ шаклланмаган бўлади, лекин шунга қарамасдан катта ёшдаги одам терисининг барча вазифаларини бажаришига тўғри келади.
Батафсил...шанба, 2015 Январ 17 Лола
Гўдак ривожланишининг илк босқичидан унинг ўз онаси билан бўлган узвий боғлиқлигини шакллантириш ва мустаҳкамлашнинг ниҳоятда зарурлигини рад этиш мушкулдир. Бу эмоционал боғлиқни мустаҳкамлаш услублардан бири массаждир.
Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, меҳр билан қўл текказиш (силаш) нафақат гўдакка ривожланиш имкониятини берибгина қолмай, балки она ва гўдакни яқинлаштирар экан...
пайшанба, 2015 Январ 15 Лола
Болани эмлатиш - бу муҳим аҳамията эга бўлган жараён. Бунда шифокор маслаҳати билан иш юритиш лозим. Лекин, шуни унутманг-ки, эмлаш - бола организмига кичик бир вирус юборишдир. Тана у билан курашиб, келажакда шу касалликка қарши иммунитет ҳосил қилади. Демак, эмлатиш вақтида бирданига бир нечта препарат қабул қилишни олдини олинг. Шунда бола организми деярли қийналмайди.
Батафсил...